24 april 2015

Verantwoordelijkheid: sleutel tot mindful leiderschap


Mindful managen van je team begint met het nemen van verantwoordelijkheid: durf je het aan om je team te begeleiden naar de groene zone van mindful teamwerk. En zo ja, hoe ziet je rol er dan uit?
Ik wil even stilstaan bij die houding van verantwoordelijkheid, je intentie waarmee je aan de slag gaat. Laat jij je als manager van een leven door de omstandigheden of neem je zelf het voortouw. Kies je er onvoorwaardelijk voor om te zorgen dat je eigen veerkracht op peil is, zodat je team ook weer op jou kan bouwen of verwaarloos je de balans in je leven? Durf je het aan om een aanmoedigende houding aan te nemen tegenover emoties, die van jezelf of in je team. Of hou je het liefst het deksel op de put? Kies je voor wij-communicatie in je team of laat je het maar op zijn beloop? Kies je voor compassievol presteren of voor een afrekencultuur?
Natuurlijk zijn er allerlei omstandigheden aan te voeren in het dagelijks werk waarop je geen controle kunt uitoefen. Een collega die ziek wordt, een slecht functionerende afdeling elders, toeleveranciers die zich niet aan afspraken houden, zaken in je privéleven die spelen. Maar altijd heb je een keuze. Een simpel voorbeeld. Als je een pen laat vallen en aan anderen vraagt waarom die pen valt, kun je twee antwoorden krijgen. De een zal zeggen dat het door de zwaartekracht komt, de ander dat jij de pen liet vallen. Als je wilt voorkomen dat de pen nog eens valt, helpt het niet om naar de zwaartekracht te verwijzen. Dan telt alleen jouw eigen handelen. Maar vaak redeneren we wel zo in organisaties en is dat ingeslepen in de cultuur. Het is precies die keuze die je in iedere situatie hebt, die maakt dat je verantwoordelijkheid onvoorwaardelijk kunt noemen. Hoe moeilijk of lastig de situatie is, je hebt als manager onder alle omstandigheden de vrijheid om te kiezen .

Onverbiddelijke eerlijkheid en compassie gedijen in een cultuur van wij-communicatie: openheid en vertrouwen, met heldere taal. Fouten maken is toegestaan. Delen van informatie zowel feitelijke als emotionele is daarin cruciaal, net als het op een faire manier toedelen en op zich nemen van de verantwoording voor een fout of bijna mislukking. Een keiharde afrekencultuur helpt daar niet echt bij. Ook al niet omdat het vaardig omgaan met noodzakelijk aanpassingen onder druk of verandering van tempo in uitvoering tegengaat en een afrekencultuur leerprocessen remt.
Je zou je rol als manager misschien het best kunnen zien als die van een gastheer. Goed gastheerschap met waardering voor de geleverde prestaties, benoemd vanuit de eigen ervaring, specifiek gericht op een persoon. En gastheerschap om lastige zaken te benoemen en die niet weg te moffelen. In de je rol als manager van een team kun je dat gastheerschap introduceren in de groene zone van mindfulness en zo compassievol presteren bevorderen.

Meer lezen? In: Mindful Leiderschap voor effectieve teams en organisaties (Business Contact).